#ATTACH p-s-piotr-salwowski-anarchosyndykalizm-1.pdf #title Anarchosyndykalizm #author Piotr Salwowski #date 1999 #lang pl #pubdate 2023-09-19T11:12:01 #topics polskie, Red Rat, anarchosyndykalizm #notes Wydane w drugim "Zeszycie Red Ratu" Na przełomie XIX i XX wieku powstała koncepcja połączenia anarchizmu z działalnością związków zawodowych w wyniku czego pojawił się nowy kierunek - anarchosyndykalizm, walczący z monopolami ekonomicznymi i politycznymi, które zapewniają małym elitom możliwości kontroli życia wielkich grup społecznych. Anarchosyndykalizm poddaje krytyce dotychczasową marksistowską teorię rewolucji i dyktatury proletariatu, prowadzących do powstania nowych państw i nowych uprzywilejowanych klas, wyrastających z partii komunistycznych i aparatu biurokracyjnego. W związku z tym anarchosyndykaliści odrzucają potrzebę istnienia partii politycznych i zakładają przekształcenie związków zawodowych w samodzielną organizację pracowniczą, niezależną od wpływów wszelkich organizacji, które wykorzystują ruch związkowy dla zdobycia władzy. Anarchosyndykalizm jest koncepcją organizacji społeczeństwa samorządowego, zapewniającego wszystkim swoim członkom aktywne uczestnictwo w procesie podejmowaniu decyzji, szczególnie zaś tym którzy pozostają w zasięgu następstw owych decyzji. Wolne społeczeństwo nie powinno opierać się tylko na materializmie i rachunku korzyści ekonomicznych, ale na wzajemnej pomocy i dobrowolnej współpracy ludzi. Ponieważ anarchosyndykalizm ma być środkiem, pozwalającym na dojście do anarchizmu, zakłada więc przygotowanie ludzi do podjęcia w przyszłości akcji bezpośredniej w formie strajku powszechnego, który doprowadzi do zniesienia instytucji państwa i przejęcia zakładów pracy przez pracowników. Anarchosyndykalizm jako teoria i praktyka działania opiera się na 4 filarach: organizacja i działanie związku zawodowego, wolne powszechne stowarzyszenia, federalizm oraz struktury delegacyjne. **Związek zawodowy** Podstawą anarchosyndykalizmu jest działalność związku zawodowego, zorganizowanego wg zasad federalizmu, bezpośredniej demokracji i samorządności. Nie ma tutaj miejsca na żadne wybory przewodniczącego, uzyskującego (jak to ukazuje historia) prawie dyktatorskie możliwości podejmowania decyzji i mniemania o reprezentowaniu wszystkich związkowców. **Wolne stowarzyszenia** Ponieważ nie można wymagać od wszystkich brania czynnego udziału, czy choćby wykazywania zainteresowania sprawami działalności związku zawodowego, należy zatem uznać prawo każdego do swobodnego organizowania stowarzyszeń, komun, kooperatywów i innych różnorodnych grup w celu realizacji jakiś wspólnych celów. **Federalizm** Federalizm jest formą dobrowolnej koordynacji działania (w oparciu o dobrowolne porozumienia) różnorodnych autonomicznych, samorządzących się grup, które łączą się dla podniesienia skuteczności swoich poczynań. Federalizm jest zaprzeczeniem tendencji centralistycznych, prowadzących do skupienia władzy w rękach nielicznych i sprowadzenia człowieka do roli bezwolnego narzędzia posłusznego rozkazom wyższego szczebla i pozbawionego możliwości przejawiania własnej inicjatywy. Federalizm umożliwia podejmowanie decyzji na szczeblu lokalnym, gdzie ich konsekwencje będą zrozumiałe i widoczne. Tak więc najlepszym zabezpieczeniem przed nadużywaniem władzy jest decentralizacja - samodzielne podejmowanie rozstrzygnięć przez zainteresowanych. **Struktury delegacyjne** Umożliwiają podejmowanie decyzji, których konsekwencje dotyczą większych grup ludzi. Wybiera delegatów reprezentujących daną grupę tylko w określonych sprawach. Struktury delegacyjne opierają się na trzech zasadach: 1. Delegat jest wybierany przez tych, którzy są bezpośrednio związani z daną sprawą. Ustala się na spotkaniu wszystkich zainteresowanych, co powinno zostać zrobione oraz udziela się delegatowi ograniczonego mandatu w działaniu i występowaniu w imieniu grupy. 2. Mandat każdego delegata może być w każdej chwili cofnięty przez tych wszystkich, którzy udzielili zaufania delegatowi i uznali go za reprezentanta swoich interesów. Ten mechanizm zabezpiecza przed wykorzystywaniem pozycji delegata jako szefa grupy, mogącego wydawać polecenia i załatwić swoje sprawy kosztem lub w sprzeczności z interesem grupy. 3. Ograniczona kadencja delegatów zabezpiecza przed powstaniem zjawiska “długowiecznych przywódców” i umożliwia większą częstotliwość zmian osób wybieranych na delegatów.